Đánh thức giá trị dược liệu

Sa sâm (còn gọi là sâm biển) được biết đến là một vị thuốc để bảo vệ và tăng cường sức khỏe, phòng chống chữa trị bệnh hiệu quả cho con người. Đây là loài cây có điều kiện sinh trưởng giống như loài rau dại với hàm lượng Saponin 1.7%. Tuy nhiên, giá trị của cây sa sâm chưa thực sự được đánh giá đúng tiềm năng mà nó mang lại. Người dân nơi đây, vẫn phải ra đi để tìm mưu sinh nơi khác. Quyết tâm phải làm gì đó để góp phần thay đổi vùng đất này, trăn trở nhiều rất nhiều cuối cùng Phù Tường Nguyên Dũng quyết định thực hiện dự án đầu tư di thực, xây dựng quy trình trồng sâm trên cát biển và thương mại hóa sản phẩm.

Ông Nguyên Dũng chia sẻ, khi tỉnh Bến Tre phát động phong trào Đồng khởi khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, điều này cũng tạo cho ông một động lực muốn làm điều gì đó cho quê hương, đặc biệt là đem lại sự đổi thay cho vùng cát nắng gió ở huyện Thạnh Phú.   

"Cách đây 10 năm, khi tôi về Thạnh Phú để đầu tư một số dự án du lịch, tôi đã biết đến cây sa sâm. Nhưng thời điểm đó, tôi chưa có điều kiện, nên mình cứ ấp ủ cho đến cách đây 3 năm mới chính thức bắt tay vào nghiên cứu", ông Nguyên Dũng cho biết.

Nhân viên kiểm tra chất lượng từng lá sa sâm

Bắt tay nghiên cứu sa sâm từ năm 2016, nhóm nghiên cứu của ông đã trải qua rất nhiều thất bại. Bởi, chưa có ai trồng sa sâm trên cát bao giờ. Có những trận mưa khiến cho quá trình nghiên cứu của họ phải làm lại từ đầu, tiền tỉ cũng trôi theo mỗi trận mưa như vậy. Hoặc lúc nắng liên tục, cây chết. Lúc mới nghiên cứu, cây sâm sống được chỉ khoảng 10%.

Sau ba năm nghiên cứu, tốn hàng triệu đô la Mỹ, đề tài nghiên cứu khoa học về sa sâm Việt Nam do ông chủ trì nghiên cứu đã được tạp chí khoa học quốc tế SCOPUS chấp nhận công bố. Giá trị Saponin trong sa sâm tăng từ 10.8% - 12.54%, cao hơn rất nhiều loài Sâm của các quốc gia khác.

Mong ước biến tài nguyên bản địa thành tài nguyên quốc gia

Ông Nguyên Dũng vui mừng chia sẻ, khi chúng tôi xây dựng được quy trình trồng: không những cây sa sâm sống được, tỷ lệ thành công cao, mà hàm lượng dược chất saponin từ 1,7 lên 12, 54% là điều hạnh phúc nhất khi chúng tôi nghiên cứu. Một số liệu nữa là Polyphenol là chất chống oxy hóa 290,9 mg/g, cao hơn rất nhiều lần 100 loài dược liệu khác được thế giới công nhận có hàm lượng chất chống oxy hóa cao nhất.

Ông Phù Tường Nguyên Dũng (áo trắng, ở giữa) cùng với bà con trồng sa sâm tại huyện Thạnh Phú - Bến Tre

“Từ kết quả đó tạo cho chúng tôi động lực để chúng tôi tiếp tục đi theo tiếp tục công việc nghiên cứu của mình. Tuy nhiên, hạnh phúc nhất khi sản phẩm ra đời, đó là thành quả, vì thật sự một doanh nghiệp đi vào nghiên cứu khoa học rất ít ai đi theo con đường này, hầu như rủi ro rất cao”, ông nói.

Không dừng lại ở đó, ông Dũng bày tỏ, ngay từ khi bắt tay vào nghiên cứu sa sâm, kỳ vọng của ông đó là sa sâm không chỉ là sản phẩm đặc thù của địa phương Bến Tre, mà nó còn là một tài nguyên bản địa – tài nguyên quốc gia.

Công ty Cổ phần SA SÂM VIỆT nhận giải Á Quân toàn quốc Cuộc thi Start Up năm 2018

Một số sản phẩm được sản xuất từ sa sâm

Ông Nguyên Dũng cho hay, thứ nhất qua đề tài nghiên cứu sa sâm Việt để khẳng định sa sâm là một loại sâm mang tầm cỡ quốc gia, thậm chí là đưa sa sâm đến cho thế giới biết bởi những giá trị của nó. Mặt khác, tôi mong muốn sa sâm sẽ tạo thành một sản phẩm du lịch tại địa phương dựa trên nguồn tài nguyên bản địa, bằng quy trình đặc biệt do mình nghiên cứu và trồng cây sâm tạo nên giá trị cho sa sâm”.

Sắp tới sa sâm Việt sẽ nhân rộng mô hình và chuyển giao cho người dân, đầu tư thành lập Làng sâm Việt. Đó mới là đích đến của con đường sa sâm Việt trong tương lai.

 (Bài viết được đăng trên Báo Khoa học - Công nghệ, số ra ngày 01/10/2019)